Režim zaštite
OPIS GRANICA SPECIJALNOG REZERVATA PRIRODE „OKANj BARA” I ZAŠTITNE ZONE
Kada se razmatra korišćenje Rezervata za ljudsku upotrebu, aktivnost ili eksploataciju aktivnosti ne smeju da prete prirodnim ekološkim karakteristikama.
Ukupna zaštićena površina Specijalnog rezervata prirode „Okanj bara“ iznosi 5480 ha 94 a 04 m2. U Rezervatu su uspostavljena tri stepena režima zaštite, a od toga područje:
režima zaštite I stepena obuhvata 165 ha 75 a 90 m2 ili 3,02 %,
režima zaštite II stepena obuhvata 3160 ha 78 a 75 m2 ili 57,67 %,
režima zaštite III stepena obuhvata 2154 ha 39 a 39 m2 ili 39,31 %.
Površina zaštitne zone je 4143 ha.
U cilju integralne zaštite i očuvanja ekosistemskih veza i svih temeljnih prirodnih vrednosti rezervata i ograničenja vidova korišćenja Rezervata zasnovana su tri stepena zaštite.
Na celom području Specijalnog rezervata prirode „Okanj bara“ zabranjeno je: izvođenje hidromelioracionih (bušenja bunara, izgradnja kanala i zalivnih sistema), građevinskih i drugih radova, osim radova koji su u funkciji unapređenja ekoloških uslova staništa; istraživanje, kao i izvođenje drugih radova, koji menjaju osnovne karakteristike staništa; izgradnja objekata, osim čobanskih koliba i torova za ovce; ispaša svinja; pošumljavanje staništa i otvaranje deponija i deponovanje smeća. Na ovom prostoru ovim se obezbeđuje praćenje stanja i unapređenje svih tipova staništa, životnih zajednica i biljnih i životinjskih vrsta, posebno prirodnih retkosti i uspostavljanje stalnog monitoringa.
REŽIM ZAŠTITE I STEPENA
1. Zabranjuje se korišćenje prirodnih resursa i izgradnja objekata.
2. Radovi i aktivnosti ograničavaju se na:
1) naučna istraživanja i praćenje prirodnih procesa;
2) kontrolisanu posetu u obrazovne, rekreativne i opštekulturne svrhe;
3) sprovođenje zaštitnih, sanacionih i drugih neophodnih mera u slučaju požara, elementarnih nepogoda i udesa, pojava biljnih i životinjskih bolesti i prenamnožavanja štetočina;
4) interventne mere na zaštiti ekosistema po posebnim uslovima zaštite prirode.
Karta 5.: Prikaz režima zaštite I stepena
REŽIM ZAŠTITE II STEPENA
Pored ograničenja definisana zakonom, zabranjeno je:
1) uklanjanje travnog pokrivača sa površinskim slojem zemljišta;
2) uklanjanje priobalne vegetacije;
3) košenje teškom mehanizacijom;
4) kretanje vozila i poljoprivrednih mašina izvan puteva;
5) pristup posetiocima u periodu od 1. aprila do 1. jula bez pratnje čuvarske službe;
6) okupljanje većeg broja ljudi i održavanje manifestacija.
Radovi i aktivnosti ograničavaju se na:
1) kontrolisanu ispašu po posebnom programu;
2) kontrolisano sečenje trske;
3) košenje livada nakon plodonošenja zaštićenih biljnih vrsta (posle 15. juna);
4) osmatranje samo za to predviđenim mestima (vidikovci), bez kretanja po Rezervatu;
5) trasiranje i uređenje pristupnih staza do mesta za osmatranje;
6) sprovođenje meliorativnih aktivnosti koje ne narušavaju prirodnu dinamiku vodnog režima.
Obezbeđuje se:
1. redukovanje brojnosti lisica,
2. povremeno plavljenje staništa vlažnih, slanih livada i tršćaka,
3. lov prema lovnoj osnovi,
4. košenje livada posle 15 jula,
5. turizam pod uslovom da se prilaz mestima za osmatranje mora odvijati utvrđenom trasom.
Karta 5.: Prikaz režima zaštite II stepena
REŽIM ZAŠTITE III STEPENA
U ovom režimu zaštite zabranjuje se:
1) oranje njiva do ruba depresija;
2) upotreba pesticida iz grupe hlorovanih ugljovodonika i metil bromida na udanjenosti manjoj od 50 m, a ostalih pesticida (zoocidi, fungicidi, herbicidi) na manjoj udaljenosti od 20 m od kanala i rubova njiva;
3) izgradnja ribnjaka;
4) pošumljavanje i preoravanje travnih staništa, livada i pašnjaka;
5) održavanje kanala paljenjem vegetacije u, pored i na kosinama kanala;
6) podizanje vetrozaštitnog zelenila koje nije u cilju zaštite prirodnog dobra;
7) vršenje melioracija livada i pašnjaka;
8) uznemiravanje ptica, posebno u periodu gnežđenja (1. april –31. jul);
9) lov na sitnu divljač od 1. aprila do 1. jula;
10) lov na udaljenosti manjoj od 200 m od Okanj bare i pucanje u pravcu područja sa režimom zaštite I stepena;
11) upuštanje voda ispod II klase kvaliteta u recipijent.
Radovi i aktivnosti ograničavaju se na:
1) promena namene površina, na potrebe revitalizacije i unapređenja prirodnih staništa;
2) izgradnja objekata i infrastrukture na potrebe održivog korišćenja i upravljanja zaštićenim područjem, održavanje postojećih objekata, i postavljanje podzemnih vodova uz postojeću infrastrukturu;
3) mozaično paljenje travne vegetacije na potrebu revitalizacije staništa, po posebnom projektu i uslovima zaštite prirode;
4) košenje, na prostorno i vremenski ograničene aktivnosti, uz primenu zaštitnih mera za floru i faunu;
5) lov na prostorno i vremenski ograničene aktivnosti na održavanju zdravstvenog stanja i brojnosti populacija lovnih vrsta;
6) izgradnja putne mreže na održavanje i rekonstrukciju postojećih puteva.
Pored ograničenja definisana zakonom, obezbeđuje se:
– postepeno vraćanje poljoprivrednih površina u prvobitno stanje (livade i pašnjaci),
– redukcija lisica,
– regulisano kretanje ljudi i vozila,
– obnavljanje delova tršćaka,
– ograničena i selektivna upotreba veštačkih đubriva i hemijskih sredstava za zaštitu bilja.
Karta 5.: Prikaz režima zaštite III stepena